De nationale stilstand en de protesten
Op maandag 24 november begon België aan een driedaagse algemene staking, die het land vrijwel tot stilstand bracht. Arbeiders protesteerden tegen de bezuinigingsplannen van de regering, die vooral gericht zijn op pensioenen, werkloosheidsuitkeringen en arbeidsbescherming. In Brussel viel een opmerkelijke stilte te melden: bijna geen bussen of trams verkeerden op de wegen. Mensen liepen en fietsten door de hoofdstad, in scènes die meer op een zondag leken dan op een drukke werkdag.
De context van de stakingen
Dit was de 13e grote actie sinds de formatie van de coalitieregering onder leiding van premier Bart de Wever in februari 2025. De stakingen, die van maandag tot woensdag duren, kenden een geplande escalatie. Op maandag reed het openbaar vervoer op minimale capaciteit. Op dinsdag sluitden postbodes, leraren en zorgpersoneel zich aan bij de protesten, terwijl voor woensdag een landelijke staking over meerdere sectoren was aangekondigd.
Motieven en eisen van de vakbonden
De vakbonden verzetten zich tegen de strenge beleid van de regering-De Wever, een Vlaamse nationalist die een coalitie leidt met vijf partijen. België is een van de meest in schulden verkerende lidstaten binnen de EU. De regering heeft voorgesteld om uitkeringen te bezuinigen om het begrotingstekort te verminderen. Onder druk van de EC en haar beleid voor het verbeteren van de concurrentiekracht, stelde de Belgische overheid ingrijpende hervormingen voor in arbeidswetten, pensioenen en werkloosheidsregelingen.
De voorgestelde hervormingen
De hervormingen zouden het inkomen van werknemers verminderen en gaan gepaard met strengere restricties op protesten. Daarnaast wil de regering nieuwe regels invoeren die vakbonden verplichten om hun stakingfondsen bekend te maken. Een van de belangrijkste voorstellen betreft het bonus-malus-systeem voor pensioenen. Dit systeem zou straffen voor werknemers die onvoldoende jaren gewerkt hebben en bonussen voor wie langer doorwerkt.
De impact op pensioenen en sociale ongelijkheid
Volgens de plannen zouden werknemers die niet genoeg jaren hebben gewerkt, hun pensioen zien gekort, een maatregel die vooral vrouwen treft die thuisbleven om voor kinderen te zorgen. Vakbondsvertegenwoordigers vragen zich af wie daadwerkelijk zou profiteren van het bonussysteem. Jochen Mettlen, woordvoerder van de Confederatie van Christelijke Vakbonden (CSC), zei tegen EUobserver: “In werkelijkheid worden alle werknemers door de pensioenhervormingen geraakt.”
De argumenten van de regering en de tegenstrijdigheden
De regering stelt dat mensen langer leven en daardoor langer moeten werken. Maar volgens gegevens ligt de gezonde levensverwachting in België op 63,7 jaar, een waarde die in de afgelopen 15 jaar niet is veranderd. Daarnaast blijkt uit data dat universitair geschoolde werknemers tien jaar langer gezond blijven dan arbeiders, wat grote ongelijkheden blootlegt over wie de lasten van latere pensionering zal dragen.
Reacties van de vakbonden en de toekomst van de protesten
Mettlen uitte teleurstelling over de ontwikkeling: “Mensen zijn diep ontgoocheld en hadden iets anders verwacht. We hopen dat we nog iets kunnen bereiken. Hoewel het social dialoog moeilijk is, verliezen we de hoop niet.” Ondanks de drie stakingdagen en eerdere acties gedurende het jaar, heeft de regering nog niet gereageerd op de eisen van de vakbonden.
De rol van de media en maatschappelijke betrokkenheid
Elke maand lezen honderdduizenden mensen de journalistiek en opinies van EUobserver. Met steun van lezers kunnen nog meer mensen geïnformeerd worden. Wie nog geen supporter is, wordt aangemoedigd om vandaag lid te worden. Hannah Kriwak is als junior verslaggever uit Oostenrijk verbonden aan EUobserver, met een focus op Europese politiek.
