De aard en omvang van het onderzoek
De Europese Commissie is een onderzoek gestart naar Meta, het bedrijf achter Facebook en WhatsApp, vanwege een recent beleid dat mogelijk de toegang van concurrerende kunstmatige intelligentie (AI) modellen tot de messaging-dienst beperkt. De situatie betreft een beleidswijziging die in oktober werd aangekondigd en gepland staat om volledig te worden doorgevoerd in 2026. Deze wijziging verbiedt bedrijven om via WhatsApp contact te onderhouden met klanten als de kernservice bestaat uit AI, wat de toegang tot algemene AI-chatbots van derden kan beperken.
Betrokkenheid van de EU en de potentiële schendingen
De Europese Commissie onderzoekt of dit nieuwe beleid in strijd is met de mededingingsregels binnen de Europese Unie. Het hoofddoel is te bepalen of Meta misbruik maakt van haar dominante marktpositie door het verstrekken van beperkende voorwaarden die concurrerende AI-diensten kunnen uitsluiten.
Volgens Teresa Ribera, vicevoorzitter van de Commissie voor Mededinging, moeten Europese burgers en bedrijven ten volle kunnen profiteren van technologische innovaties, terwijl wordt voorkomen dat techgiganten hun macht misbruiken door innovatieve concurrenten uit te drijven.
Voorgeschiedenis en context
Eerder dit jaar introduceerde Meta een eigen algemene AI-chatbot, genaamd ‘Meta AI’, in de Europese Unie. Deze chatbot is via WhatsApp toegankelijk en biedt gebruikers de mogelijkheid om direct met het systeem te communiceren. Voor de beleidswijziging konden gebruikers tot oktober vorig jaar nog contact leggen en interactie aangaan met alternatieve chatbots, zoals ChatGPT.
De Europese Commissie gaat ervan uit dat Meta kan voorkomen dat concurrenten toegang tot klanten verkrijgen, terwijl Meta AI wel beschikbaar blijft voor gebruikers.
Dit onderzoek is de meest recente maatregel in een reeks acties tegen grote Amerikaanse technologiebedrijven. In 2025 heeft de Europese Commissie onderzoeken en boetes opgelegd aan bedrijven zoals Google, Apple en Amazon wegens vermeende schendingen van regelgeving.
Internationale spanningen en de status van het onderzoek
De kwestie draagt bij aan de groeiende spanning tussen de Verenigde Staten en de Europese Unie over regelgeving voor technologiebedrijven. De VS heeft gedreigd met represaie-uitlatingen indien de EU haar bedrijven onderwerpt aan strengere regelgeving. Het antitrustonderzoek bestrijkt alle lidstaten van de EU, met uitzondering van Italië, dat al een eigen onderzoek is begonnen.
Indien Meta schuldig wordt bevonden, kan het bedrijf een boete krijgen van maximaal tien procent van haar jaarlijkse omzet.
Meta heeft op dit moment niet gereageerd op het onderzoek of de beschuldigingen.
De bredere impact en de rol van onderzoekssteun
Jaarlijks lezen honderden duizenden mensen de journalistiek en meningen gepubliceerd door EUobserver. Met steun kunnen miljoenen anderen ook toegang krijgen tot objectieve en feitelijke berichtgeving. Wie nog geen lid is, wordt aangemoedigd om vandaag nog een ondersteunend lid te worden.
Over de verslaggever
Owen Carpenter-Zehe is een jonge journalisten uit de Verenigde Staten, werkzaam voor EUobserver. Hij specialiseert zich in het rapporteren over Europese politiek en regelgeving binnen de technologie-industrie.
