Iedereen kent het wel: de drang om steeds vaker in de sportschool te staan, harder te lopen of langer te trainen. “Meer is beter,” toch? Nou ja, misschien niet altijd. Op de een of andere manier hoor ik steeds vaker dat te veel sporten je juist kan uitputten en zelfs je gezondheid schaadt. Klinkt tegenstrijdig, maar daar leggen experts het fijne van uit.
De keerzijde van overtraining
Overtraining – dat is dat ding waar niemand graag over praat, maar bijna iedereen weleens mee te maken krijgt. Het betekent eigenlijk dat je lichaam niet genoeg rust krijgt tussen de trainingen door. Je spieren herstellen niet goed, je voelt je moe en prikkelbaar, en zelfs je prestaties gaan achteruit.
Volgens Nederlandse sportartsen – ja, ook zij zien het steeds vaker – ligt de grens tussen fanatiek en te fanatiek soms verrassend laag. Mijn buurman, die altijd elke avond in de sportschool hangt, kreeg er zelfs last van slapeloosheid en chronische vermoeidheid. Dat was voor hem de wake-up call.
Waarom meer sporten niet altijd beter is
- Je immuunsysteem knapt erop af: Overbelasting kan je weerstand verlagen, waardoor je sneller ziek wordt.
- Mentale uitputting: Sporten moet leuk blijven, maar als het een verplichting wordt, kan het juist stress veroorzaken.
- Huidige blessures verergeren: Blijven trainen met pijn leidt bijna altijd tot grotere problemen.
- Hormonen raken uit balans: Te veel beweging kan je cortisolniveau verhogen — het stresshormoon dat je lichaam onnodig belast.
Hoe herken je dat je te ver gaat?
Het is niet altijd makkelijk. Soms denk je gewoon dat je een slechte dag hebt. Maar als je merkt dat je constant vermoeid bent, moeite hebt met slapen, vaak ziek wordt of juist prikkelbaar bent zonder duidelijke reden – dan is dit een signaal. Ook als je trainingen langer duren dan een uur maar niets opleveren, kan dat een teken zijn.
Wat kun je beter doen?
- Plan rustdagen in: En nee, een ‘rustdag’ betekent niet 10 km wandelen. Echte rust, liefst met goede slaap en voeding.
- Luister naar je lichaam: Zelfreflectie is goud waard, al klinkt het simpel.
- Varieer je trainingen: Zo vermijd je overbelasting van dezelfde spiergroepen en houd je het leuk.
- Vraag om professioneel advies: Een fysiotherapeut of sportarts kan een plan maken zonder overdadige belasting.
In ons chattetje met vrienden galmt vaak de boodschap: “Blijf bewegen, want zitten is het nieuwe roken.” Dat klopt, maar vandaag snap ik beter dat te veel sporten ook zijn eigen risico’s heeft. Misschien is het niet zozeer hoe vaak, maar hoe slim je traint. Of ik dit nu zelf altijd goed doe? Nee. Maar het helpt in ieder geval om het sportplezier te behouden zonder jezelf op te branden.
Heb jij dit ook wel eens ervaren? Of ken je iemand die er overheen ging? Deel je verhaal hier of bewaar dit artikel – goed om af en toe aan te denken als je weer die sportschoenen aantrekt.
